60
Inhoud
- Home
- Avond rond Brigid in 2019
- Betekenis Brigid's naam
- Brigidabron in Noorbeek
- Brigid's bronnen
- Brigid's dieren
- Brigid's kruis
- Brigid's ouders
- Brigid in oude teksten
- Cursussen rond Brigid
- Drievoudige Godin
- Eeuwig vuur
- Heilig Huwelijk met de Godin
- Helende Godin
- Jaarfeesten
- Kildare in Ierland
- Moedergodin
- Offergaven
- Oorsprong van Brigid
- Orakelen - Ogham
- Paganpraat podcast
- Poëzie & Smederij
- Rouwvrouw
- Twintig+ Sint Brigid's
Dieren geassocieerd met de Godin Brigid
De Godin Brigid wordt met diverse dieren in verband gebracht;
in het "Book of Invasions"
bezit ze de koning van de ossen, zwijnen en rammen. Hiermee brengt men de Godin Brigid in verband met verschillende lagen van de bevolking.
De Godin Brigid had twee ossen genaamd Fea en Feimhean, die de koningen der ossen en koeien waren. De ossen en koeien waren in het oude Ierland eigendom van koningen en edellieden. Ze werden o.a. gebruikt als betaalmiddel en waren een statussymbool. Oude verhalen vertellen over het stelen van ossen en koeien van naburige koninkrijken en de vijand; dit verhoogde de status van de stelende koning. Met meer ossen kon je ook meer land cultiveren en met meer koeien was men rijker met meer aanzien en mogelijkheden. Ossen en koeien staan dus voor de mogelijkheid om het land te cultiveren en voor de vruchtbaarheid van het land. Ossen en koeien verbinden de Godin Brigid met de hoogste lagen van de bevolking.
Bij Sint Brigid vinden we een associatie met een koe met rode oren, die overvloedig melk geeft. Koeien met rode oren vinden we ook terug in verhalen rond de Morrigan, die de moeder van de Godin Brigid zou zijn geweest. Koeien met rode oren zouden uit de Andere Wereld komen. De Koe met de rode oren geeft overvloedig melk waarmee Sint Brigid opgroeit. Met Imbolc zou Brigid met de Koe met de rode oren rondgaan, zodat men dan overvloedig melk heeft. Brigid wordt dan ook vaak met een koe afgebeeld, je zou de koe als haar totemdier kunnen beschouwen.
(Bronnen: Daimler Blz.27-28, 39-40, Green 1992 Blz.184-185, Mac Coitir Blz.67, 71-72, 76, 229, McCone Blz.174, Ó hÓgáin Blz.50-51, Patterson Blz.72-73, Weatherstone Blz.94-95, Weber Blz.146-147, 181, Wright Blz.11, 25-28, Ireland.com en YouTube).
De Godin Brigid had ook een zwijn genaamd Torc Traith, die de koning der zwijnen en varkens was. Zwijnen en varkens werden in het oude Ierland gehouden door de gewone mensen en krijgers zonder Heer. Zwijnen en varkens zijn inteligente dieren die voor een groot deel zelf in hun voedsel kunnen voorzien. De zwijnen en varkens verbinden de Godin Brigid met de middenklasse van de bevolking. Ook zwijnen en varkens zou je als het totemdier van de Godin Brigid kunnen beschouwen.
(Bronnen: Daimler Blz.27-28, 39-40, Mac Coitir Blz.90, Ó hÓgáin Blz.50-51, Patterson Blz.72, Sellner Blz.61, Weatherstone Blz.96).
De Godin Brigid had ook een ram genaamd Mag Cirb, die de koning der rammen en schapen was. Rammen en schapen werden in het oude Ierland gehouden door vrouwen. Het houden van rammen en schapen is lastiger en arbeidsintensiever en gaf weinig tot geen status. Met Imbolc; het feest van de Godin Brigid, vormen schapen en schapenmelk een belangrijk onderdeel. Dit verbind de Godin Brigid dus met mensen met een lage status in de bevolking. Zeker ook rammen en schapen zou je als het totemdier van de Godin Brigid kunnen beschouwen.
(Bronnen: Daimler Blz.27-28, 39-40, Mac Coitir Blz.121, Patterson Blz.72, 84-85, 130-132, Weatherstone Blz.95-96).
Ook mensen zonder bovengenoemde dieren zijn verbonden met de Godin Brigid, In de Ulstercyclus komen we een drievoudige Godin Brigid tegen; Brigid de gastvrije herbergier was de moeder, Brigid van de rechtspraak was de echtgenote en Brigid van hen zonder vee was de dochter.
De derde Brigid is hier dus verbonden met de mensen zonder vee, mensen zonder bezit, buitenlanders, reizigers, mensen van de laagste klassen, groepen van krijgers.
Bovengenoemde dieren: Ossen/koeien, zwijnen/varkens, rammen/schapen verbinden de Godin Brigid met alle lagen van de bevolking, inclusief mensen van de allerlaagste klassen die helemaal geen dieren bezitten. Je zou dus zelfs kunnen zeggen dat de Godin Brigid voor deze bevolkingsgroep géén totemdieren heeft...
(Bronnen: Daimler Blz.10-11, Patterson Blz.132, 346 en Patheos.com).
De slang komt veel voor in de oude Keltische verhalen, ook in verhalen uit het oude Ierland, hoewel slangen daar niet voorkwamen. Dit wijst op een oude, voor-Ierse geschiedenis van de verhalen. Wanneer Morrigan's zoon Meiche sterft blijkt hij drie slangen in zijn hart te hebben. Wanneer die in zijn lichaam tot volwassenheid hadden kunnen groeien zou dat al het dierlijke leven in Ierland hebben kunnen verwoesten, aldus het verhaal.
Slangen werden in verband gebracht met vruchtbaarheid, helen, regeneratie, rijkdom en de dood. Goden en Godinnen die met helen, vruchtbaarheid en slangen in verband werden gebracht zijn Sirona, Damona, Cernunnos en enkele lokale representanten van Mars en Mercurius.
In sommige verhalen werdt een schat bewaakt door slangen.
Er is een verhaal dat slangen (in Engeland, Schotland) met Imbolc tevoorschijn komen omdat het dan wat warmer begint te worden. Naast deze zeer indirecte verwijzing zien we geen slangen in de verhalen rond de Godin Brigid. De slang is dus zeker géén totemdier van Brigid zoals men mij dat wijs probeerde te maken tijdens een cursus die ik vorig jaar volgde .
(Bronnen: Green 1992 Blz.182-183, 224-230, Green 1994 Blz.58, Ó Catháin Blz.67, Weatherstone Blz.81, 97, Weber Blz.146 en Wikipedia)
Professor Séamas Ó Catháin denkt dat Imbolc mogelijk teruggaat op een beren-cultus. Hoewel er al zeker drieduizend jaar geen beren meer in Ierland voorkomen, bestaan er wel diverse Oud-Ierse woorden voor beren. Enkele Schotse verhalen over slangen die met Imbolc uit hun hol tevoorschijn komen zouden op beren betrekking hebben kunnen gehad. Doch omdat beren niet meer voorkomen in Schotland zouden deze in de oude verhalen vervangen zijn door slangen. Het was een interessante gedachtegang van Professor Séamas Ó Catháin, doch het leek mij iets te vergezocht. Immers, ook slangen komen nog voor in de oude Ierse verhalen en die zijn nooit door andere dieren vervangen hoewel er nooit slangen in Ierland voorkwamen.
(Bronnen: Ó Catháin Blz.62, 67-70, Ó hÓgáin 1999 Blz.170 en Wikipedia).
In Wales is de vis Smelt verbonden aan Sint Brigid. De vis heet 'Pysgod Sant Ffraid' in het Welsh, wat 'vis van Sint Brigid' betekend. De vis speelt een rol in een wonder die de heilige Brigid aldaar voltrok toen ze vanuit Ierland hier aan land kwam. De mensen bleken in hongersnood te verkeren waarop Sint Brigid een armvol biezen op het water wierp, die onmiddellijk in een school kleine zilveren vissen veranderden. Door de Engelsen werden deze vissen Sparling genoemd en door de Welsh Brwyniaid, naar het Welshe woord brwyn, wat 'bies' betekent. De mensen gooiden meteen hun visnetten uit zodat er een einde kwam aan hun hongersnood.
Het gaat hier niet om Sint Brigid van Kildare maar Sint Brigid / Brignat / Sint Ffraid van Cill Muine en Wales.
(Bronnen: Daimler Blz.41, Wright Blz.151, Twintig+ Sint Brigid's en Wikipedia).
Zowel in Ierland als in Schotland is de Scholekster verbonden met Brigid. De vogel heeft in Schotland de naam 'Bridein' en 'Gille Bride' wat respectievelijk 'Bride's vogel' en 'dienares van Bride' betekend. In de Schotse mythe was de Scholekster de eerste vogel die Brigid begroete aan de zeekust nadat Angus Brigid had bevrijd van de Cailleach tijdens Imbolc (zie verhaal bij jaarfeesten).
In Ierland werdt de vogel ook 'Gille Bhríde' genoemd; Brigid's vogel.
(Bronnen: Daimler Blz.40-41,; d'Este & Rankine Blz.61-64, Weber Blz.146-148, Wright Blz.210 en Wikipedia).
In Schotland is ook de Vlasvink verbonden met Brigid, de vogel heeft daar de naam 'bigein Bride' wat 'kleine vogel van Bride' betekend. In de Schotse mythe was de Vlasvink de eerste vogel die Brigid begroete nadat Angus Brigid had bevrijd van de Cailleach tijdens Imbolc (zie verhaal bij jaarfeesten).
De bovengenoemde Scholekster was de eerste vogel die Brigid begroete aan de zeekust, dus de Vlasvink begroette Brigid eerder. Wie de Vlasvink zou horen fluiten op Imbolc zou een goede lente hebben.
(Bronnen: Daimler Blz.40-41, d'Este & Rankine Blz.61-64, Weber Blz.146-148, Wright Blz.210-211 en Wikipedia).
In Ierland was de Veldleeuwerik Brigid's heilige vogel. Wanneer je de Veldleeuwerik 's ochtends zou horen zingen op Imbolc zou dat het hele komende jaar geluk brengen.
(Bronnen: Daimler Blz.41 en Wikipedia).
Verhalen rond de wolf en de vos ben ik niet tegengekomen in de verhalen rond de Godin Brigid. Ik vondt wel een verhaal waarin Sint Brigid met een wolf in verband gebracht wordt, al is dat in andere versies van het hetzelfde verhaal een vos. In het verhaal heeft iemand de tamme wolf/vos van de koning gedood waarop hij dreigt met de dood gestraft te worden. Sint Brigid haast zich door een bos richting deze koning en onderweg komt een wolf/vos haar gezelschap houden. Bij de koning aangekomen vraagt ze hem de man te sparen en de haar vergezellende wolf/vos ter compensatie aan te nemen. Het leven van man wordt gespaard en in de ene versie van het verhaal blijft de wolf/vos vrijwillig bij de koning, in een andere versie vertrekt de wolf/vos stiekum weer terug naar het bos. Dit verhaal is een van de weinige connecties tussen een wolf en Sint Brigid, maar het zou dus ook een vos geweest kunnen zijn.
(Bronnen: Freeman Blz.227 vos versie, Cogitosus Blz.73-75 vos versie, Mac Coitir Blz.54 vos versie, Sellner Blz.59-61 vos versie, Weatherstone Blz.99 wolf versie, Wright Blz.209 vos versie en Heiligen.net wolf versie).
Sommige mensen brengen zwanen in verband met Sint Brigid van Kildare. De contouren van een 15 meter grote vliegende zwaan zouden bovendien ook te zien zijn in de vorm van een schiereiland waarop Glastonbury ligt. Het verhaal dat zwanen in verband brengt met Sint Brigid betreft hier echter niet Sint Brigid van Kildare maar een Sint Brigid van Cill Muine (Brignat). Wanneer Brignat naar de plek wandeld waar St. Darerca / Modwenna gewoonlijk heen ging om te bidden, zag ze daar twee zwanen van wegvliegen. De vogels maakte een grote indruk op haar, toen ze deze ervaring aan St. Darerca / Modwenna vertelde duidde deze de zwanen alszijnde engelen. Volgens St. Darerca / Modwenna was het nu tijd dat Brignat haar eigen religieuze gemeenschap begon, maar omdat ze engelen gezien had zou ze vanaf nu blind zijn. Omdat ze blind was geworden zou ze zich nu beter zonder afleidingen op God kunnen richten.
Deze zwanen zijn dus gekoppeld aan een Sint Brigid / Brignat van Cill Muine en niet zozeer aan Sint Brigid van Kildare of de Godin Brigid.
Sint Brigid van Kildare heeft Ierland nooit verlaten volgens de verschillende levensbeschrijvingen over haar.
In enkele boeken en website's kwam ik een mogelijk verband tegen van zwanen en Imbolc. In februari begon toen de trek van zwanen zodat men de vlucht van de zwanen en Imbolc met elkaar in verband bracht; zwanen waren net als Imbolc een voorbode van de naderende lente.
Er is ook een oude mythe waarin een vrouw ieder jaar met Samhain transformeerd in een zwaan. Haar geliefde vraagt aan haar vader of hij met haar zou mogen huwen, doch wordt dit geweigerd. De enig resterende mogelijkheid is om samen met haar tijdens Samhain te veranderen in een zwaan en als zwanenkoppel te huwen. Een ander oud verhaal gaat over de held en halfgod Cú Chulainn die sinds zijn conceptie al met zwanen verbonden is. In een verhaal spant hij tijdens Samhain een groep zwanen voor zijn wagen wanneer hij in een moeras vastzit.
De connectie tussen de Godin Brigid en zwanen is dus vrij indirect via Imbolc en de aankondiging van de lente. Ik zou de zwaan in verband brengen met Imbolc of Samhain, ik vond geen associaties van de zwaan met Yule.
Vogels zijn in de Keltische mythologie ook reizigers tussen deze wereld en de Andere Wereld, vogels zouden ook overledenen naar de Andere Wereld overbrengen. Of dit ook zwanen betreft heb ik niet kunnen achterhalen, doch indien dat het geval zou zijn, dan zou een connectie van zwanen met Samhain meer voor de hand te liggen.
(Bronnen: Green 1992 Blz.174-176, Green 1994 Blz.59, Weatherstone Blz.93, Wright Blz.151, 153, 180, BrigitsForge.co.uk, Controversial.com, Earthwisdomearthscience.com, GoddessTempleBala.co.uk Naturetoday.com, UWTSD.ac.uk / PDF Blz.15,20-22 Wikipedia en YouTube)
Bij een cursus die ik vorig jaar volgde bracht men de jaarfeesten in verband met diverse dieren; de eenhoorn met Imbolc, de feniks met Ostara, de slang met Beltane, een selkie met Litha, de koe met Lughnasa, de draak met Mabon, de wolf met Samhain en een zwaan met Yule. Op mijn opmerkingen en vragen hierover kreeg ik helaas geen inhoudelijke reactie, dus het idee achter deze verbindingen is mij niet bekend.
Gezien vanuit deze website rond de Godin Brigid klopt er weinig van deze associaties, immers de slang, koe, wolf en zwaan worden in het overzicht hierboven allemaal verbonden met Imbolc en de Eenhoorn en de Feniks komen bovendien helemaal niet voor in de oude Keltische verhalen.
Waar komen deze dieren dan wel vandaan?
We zien een groep dieren zoals koeien, varkens en schapen die de Godin Brigid in verband brengen met alle bevolkinglagen.
Daarnaast zijn er dieren die in verband gebracht worden met het feest van Brigid; Imbolc. Dat zijn schapen, de scholekster, de vlasvink, de veldleeuwerik en zwanen die allemaal verbonden zijn met Imbolc.
Ook slangen zijn indirect met de Godin Brigid verbonden omdat ze rond Imbolc tevoorschijn komen omdat het dan wat warmer begint te worden.
De Smelt en de wolf/vos zijn niet zozeer met de Godin Brigid verbonden maar komen voor in wonderverhalen rond Sint Brigid.
De eenhoorn en de fenix komen helemaal niet in de Keltische verhalen voor, dit zijn mythische dieren uit Griekse, Arabische, Noord-Afrikaanse en Aziatische literatuur. In een cursus die ik vorig jaar volgde werd de eenhoorn gekoppeld aan Imbolc als symbool voor de maagdelijke Brigid (maagd-moeder-crone). Doch Imbolc betekend 'in de buik', 'zwangerschap' de eerste lammetjes worden geboren, die eerste verse schapenmelk kan gedronken worden; Oimelc, zogen. De natuur vertoond juist de eerste zwangerschaps kenmerken en geeft geboorte aan de eerste lammetjes, sneeuwklokjes en verse kruiden...
Ossen en koeien
De Godin Brigid had twee ossen genaamd Fea en Feimhean, die de koningen der ossen en koeien waren. De ossen en koeien waren in het oude Ierland eigendom van koningen en edellieden. Ze werden o.a. gebruikt als betaalmiddel en waren een statussymbool. Oude verhalen vertellen over het stelen van ossen en koeien van naburige koninkrijken en de vijand; dit verhoogde de status van de stelende koning. Met meer ossen kon je ook meer land cultiveren en met meer koeien was men rijker met meer aanzien en mogelijkheden. Ossen en koeien staan dus voor de mogelijkheid om het land te cultiveren en voor de vruchtbaarheid van het land. Ossen en koeien verbinden de Godin Brigid met de hoogste lagen van de bevolking.
Bij Sint Brigid vinden we een associatie met een koe met rode oren, die overvloedig melk geeft. Koeien met rode oren vinden we ook terug in verhalen rond de Morrigan, die de moeder van de Godin Brigid zou zijn geweest. Koeien met rode oren zouden uit de Andere Wereld komen. De Koe met de rode oren geeft overvloedig melk waarmee Sint Brigid opgroeit. Met Imbolc zou Brigid met de Koe met de rode oren rondgaan, zodat men dan overvloedig melk heeft. Brigid wordt dan ook vaak met een koe afgebeeld, je zou de koe als haar totemdier kunnen beschouwen.
(Bronnen: Daimler Blz.27-28, 39-40, Green 1992 Blz.184-185, Mac Coitir Blz.67, 71-72, 76, 229, McCone Blz.174, Ó hÓgáin Blz.50-51, Patterson Blz.72-73, Weatherstone Blz.94-95, Weber Blz.146-147, 181, Wright Blz.11, 25-28, Ireland.com en YouTube).
Zwijnen en varkens
De Godin Brigid had ook een zwijn genaamd Torc Traith, die de koning der zwijnen en varkens was. Zwijnen en varkens werden in het oude Ierland gehouden door de gewone mensen en krijgers zonder Heer. Zwijnen en varkens zijn inteligente dieren die voor een groot deel zelf in hun voedsel kunnen voorzien. De zwijnen en varkens verbinden de Godin Brigid met de middenklasse van de bevolking. Ook zwijnen en varkens zou je als het totemdier van de Godin Brigid kunnen beschouwen.
(Bronnen: Daimler Blz.27-28, 39-40, Mac Coitir Blz.90, Ó hÓgáin Blz.50-51, Patterson Blz.72, Sellner Blz.61, Weatherstone Blz.96).
Rammen en schapen
De Godin Brigid had ook een ram genaamd Mag Cirb, die de koning der rammen en schapen was. Rammen en schapen werden in het oude Ierland gehouden door vrouwen. Het houden van rammen en schapen is lastiger en arbeidsintensiever en gaf weinig tot geen status. Met Imbolc; het feest van de Godin Brigid, vormen schapen en schapenmelk een belangrijk onderdeel. Dit verbind de Godin Brigid dus met mensen met een lage status in de bevolking. Zeker ook rammen en schapen zou je als het totemdier van de Godin Brigid kunnen beschouwen.
(Bronnen: Daimler Blz.27-28, 39-40, Mac Coitir Blz.121, Patterson Blz.72, 84-85, 130-132, Weatherstone Blz.95-96).
Zonder dieren
Ook mensen zonder bovengenoemde dieren zijn verbonden met de Godin Brigid, In de Ulstercyclus komen we een drievoudige Godin Brigid tegen; Brigid de gastvrije herbergier was de moeder, Brigid van de rechtspraak was de echtgenote en Brigid van hen zonder vee was de dochter.
De derde Brigid is hier dus verbonden met de mensen zonder vee, mensen zonder bezit, buitenlanders, reizigers, mensen van de laagste klassen, groepen van krijgers.
Bovengenoemde dieren: Ossen/koeien, zwijnen/varkens, rammen/schapen verbinden de Godin Brigid met alle lagen van de bevolking, inclusief mensen van de allerlaagste klassen die helemaal geen dieren bezitten. Je zou dus zelfs kunnen zeggen dat de Godin Brigid voor deze bevolkingsgroep géén totemdieren heeft...
(Bronnen: Daimler Blz.10-11, Patterson Blz.132, 346 en Patheos.com).
Slangen en Beren
De slang komt veel voor in de oude Keltische verhalen, ook in verhalen uit het oude Ierland, hoewel slangen daar niet voorkwamen. Dit wijst op een oude, voor-Ierse geschiedenis van de verhalen. Wanneer Morrigan's zoon Meiche sterft blijkt hij drie slangen in zijn hart te hebben. Wanneer die in zijn lichaam tot volwassenheid hadden kunnen groeien zou dat al het dierlijke leven in Ierland hebben kunnen verwoesten, aldus het verhaal.
Slangen werden in verband gebracht met vruchtbaarheid, helen, regeneratie, rijkdom en de dood. Goden en Godinnen die met helen, vruchtbaarheid en slangen in verband werden gebracht zijn Sirona, Damona, Cernunnos en enkele lokale representanten van Mars en Mercurius.
In sommige verhalen werdt een schat bewaakt door slangen.
Er is een verhaal dat slangen (in Engeland, Schotland) met Imbolc tevoorschijn komen omdat het dan wat warmer begint te worden. Naast deze zeer indirecte verwijzing zien we geen slangen in de verhalen rond de Godin Brigid. De slang is dus zeker géén totemdier van Brigid zoals men mij dat wijs probeerde te maken tijdens een cursus die ik vorig jaar volgde .
(Bronnen: Green 1992 Blz.182-183, 224-230, Green 1994 Blz.58, Ó Catháin Blz.67, Weatherstone Blz.81, 97, Weber Blz.146 en Wikipedia)
Professor Séamas Ó Catháin denkt dat Imbolc mogelijk teruggaat op een beren-cultus. Hoewel er al zeker drieduizend jaar geen beren meer in Ierland voorkomen, bestaan er wel diverse Oud-Ierse woorden voor beren. Enkele Schotse verhalen over slangen die met Imbolc uit hun hol tevoorschijn komen zouden op beren betrekking hebben kunnen gehad. Doch omdat beren niet meer voorkomen in Schotland zouden deze in de oude verhalen vervangen zijn door slangen. Het was een interessante gedachtegang van Professor Séamas Ó Catháin, doch het leek mij iets te vergezocht. Immers, ook slangen komen nog voor in de oude Ierse verhalen en die zijn nooit door andere dieren vervangen hoewel er nooit slangen in Ierland voorkwamen.
(Bronnen: Ó Catháin Blz.62, 67-70, Ó hÓgáin 1999 Blz.170 en Wikipedia).
Smelt
In Wales is de vis Smelt verbonden aan Sint Brigid. De vis heet 'Pysgod Sant Ffraid' in het Welsh, wat 'vis van Sint Brigid' betekend. De vis speelt een rol in een wonder die de heilige Brigid aldaar voltrok toen ze vanuit Ierland hier aan land kwam. De mensen bleken in hongersnood te verkeren waarop Sint Brigid een armvol biezen op het water wierp, die onmiddellijk in een school kleine zilveren vissen veranderden. Door de Engelsen werden deze vissen Sparling genoemd en door de Welsh Brwyniaid, naar het Welshe woord brwyn, wat 'bies' betekent. De mensen gooiden meteen hun visnetten uit zodat er een einde kwam aan hun hongersnood.
Het gaat hier niet om Sint Brigid van Kildare maar Sint Brigid / Brignat / Sint Ffraid van Cill Muine en Wales.
(Bronnen: Daimler Blz.41, Wright Blz.151, Twintig+ Sint Brigid's en Wikipedia).
Scholekster
Zowel in Ierland als in Schotland is de Scholekster verbonden met Brigid. De vogel heeft in Schotland de naam 'Bridein' en 'Gille Bride' wat respectievelijk 'Bride's vogel' en 'dienares van Bride' betekend. In de Schotse mythe was de Scholekster de eerste vogel die Brigid begroete aan de zeekust nadat Angus Brigid had bevrijd van de Cailleach tijdens Imbolc (zie verhaal bij jaarfeesten).
In Ierland werdt de vogel ook 'Gille Bhríde' genoemd; Brigid's vogel.
(Bronnen: Daimler Blz.40-41,; d'Este & Rankine Blz.61-64, Weber Blz.146-148, Wright Blz.210 en Wikipedia).
Vlasvink
In Schotland is ook de Vlasvink verbonden met Brigid, de vogel heeft daar de naam 'bigein Bride' wat 'kleine vogel van Bride' betekend. In de Schotse mythe was de Vlasvink de eerste vogel die Brigid begroete nadat Angus Brigid had bevrijd van de Cailleach tijdens Imbolc (zie verhaal bij jaarfeesten).
De bovengenoemde Scholekster was de eerste vogel die Brigid begroete aan de zeekust, dus de Vlasvink begroette Brigid eerder. Wie de Vlasvink zou horen fluiten op Imbolc zou een goede lente hebben.
(Bronnen: Daimler Blz.40-41, d'Este & Rankine Blz.61-64, Weber Blz.146-148, Wright Blz.210-211 en Wikipedia).
Veldleeuwerik
In Ierland was de Veldleeuwerik Brigid's heilige vogel. Wanneer je de Veldleeuwerik 's ochtends zou horen zingen op Imbolc zou dat het hele komende jaar geluk brengen.
(Bronnen: Daimler Blz.41 en Wikipedia).
Wolf en Vos
Verhalen rond de wolf en de vos ben ik niet tegengekomen in de verhalen rond de Godin Brigid. Ik vondt wel een verhaal waarin Sint Brigid met een wolf in verband gebracht wordt, al is dat in andere versies van het hetzelfde verhaal een vos. In het verhaal heeft iemand de tamme wolf/vos van de koning gedood waarop hij dreigt met de dood gestraft te worden. Sint Brigid haast zich door een bos richting deze koning en onderweg komt een wolf/vos haar gezelschap houden. Bij de koning aangekomen vraagt ze hem de man te sparen en de haar vergezellende wolf/vos ter compensatie aan te nemen. Het leven van man wordt gespaard en in de ene versie van het verhaal blijft de wolf/vos vrijwillig bij de koning, in een andere versie vertrekt de wolf/vos stiekum weer terug naar het bos. Dit verhaal is een van de weinige connecties tussen een wolf en Sint Brigid, maar het zou dus ook een vos geweest kunnen zijn.
(Bronnen: Freeman Blz.227 vos versie, Cogitosus Blz.73-75 vos versie, Mac Coitir Blz.54 vos versie, Sellner Blz.59-61 vos versie, Weatherstone Blz.99 wolf versie, Wright Blz.209 vos versie en Heiligen.net wolf versie).
Zwanen
Sommige mensen brengen zwanen in verband met Sint Brigid van Kildare. De contouren van een 15 meter grote vliegende zwaan zouden bovendien ook te zien zijn in de vorm van een schiereiland waarop Glastonbury ligt. Het verhaal dat zwanen in verband brengt met Sint Brigid betreft hier echter niet Sint Brigid van Kildare maar een Sint Brigid van Cill Muine (Brignat). Wanneer Brignat naar de plek wandeld waar St. Darerca / Modwenna gewoonlijk heen ging om te bidden, zag ze daar twee zwanen van wegvliegen. De vogels maakte een grote indruk op haar, toen ze deze ervaring aan St. Darerca / Modwenna vertelde duidde deze de zwanen alszijnde engelen. Volgens St. Darerca / Modwenna was het nu tijd dat Brignat haar eigen religieuze gemeenschap begon, maar omdat ze engelen gezien had zou ze vanaf nu blind zijn. Omdat ze blind was geworden zou ze zich nu beter zonder afleidingen op God kunnen richten.
Deze zwanen zijn dus gekoppeld aan een Sint Brigid / Brignat van Cill Muine en niet zozeer aan Sint Brigid van Kildare of de Godin Brigid.
Sint Brigid van Kildare heeft Ierland nooit verlaten volgens de verschillende levensbeschrijvingen over haar.
In enkele boeken en website's kwam ik een mogelijk verband tegen van zwanen en Imbolc. In februari begon toen de trek van zwanen zodat men de vlucht van de zwanen en Imbolc met elkaar in verband bracht; zwanen waren net als Imbolc een voorbode van de naderende lente.
Er is ook een oude mythe waarin een vrouw ieder jaar met Samhain transformeerd in een zwaan. Haar geliefde vraagt aan haar vader of hij met haar zou mogen huwen, doch wordt dit geweigerd. De enig resterende mogelijkheid is om samen met haar tijdens Samhain te veranderen in een zwaan en als zwanenkoppel te huwen. Een ander oud verhaal gaat over de held en halfgod Cú Chulainn die sinds zijn conceptie al met zwanen verbonden is. In een verhaal spant hij tijdens Samhain een groep zwanen voor zijn wagen wanneer hij in een moeras vastzit.
De connectie tussen de Godin Brigid en zwanen is dus vrij indirect via Imbolc en de aankondiging van de lente. Ik zou de zwaan in verband brengen met Imbolc of Samhain, ik vond geen associaties van de zwaan met Yule.
Vogels zijn in de Keltische mythologie ook reizigers tussen deze wereld en de Andere Wereld, vogels zouden ook overledenen naar de Andere Wereld overbrengen. Of dit ook zwanen betreft heb ik niet kunnen achterhalen, doch indien dat het geval zou zijn, dan zou een connectie van zwanen met Samhain meer voor de hand te liggen.
(Bronnen: Green 1992 Blz.174-176, Green 1994 Blz.59, Weatherstone Blz.93, Wright Blz.151, 153, 180, BrigitsForge.co.uk, Controversial.com, Earthwisdomearthscience.com, GoddessTempleBala.co.uk Naturetoday.com, UWTSD.ac.uk / PDF Blz.15,20-22 Wikipedia en YouTube)
Andere dieren
Bij een cursus die ik vorig jaar volgde bracht men de jaarfeesten in verband met diverse dieren; de eenhoorn met Imbolc, de feniks met Ostara, de slang met Beltane, een selkie met Litha, de koe met Lughnasa, de draak met Mabon, de wolf met Samhain en een zwaan met Yule. Op mijn opmerkingen en vragen hierover kreeg ik helaas geen inhoudelijke reactie, dus het idee achter deze verbindingen is mij niet bekend.
Gezien vanuit deze website rond de Godin Brigid klopt er weinig van deze associaties, immers de slang, koe, wolf en zwaan worden in het overzicht hierboven allemaal verbonden met Imbolc en de Eenhoorn en de Feniks komen bovendien helemaal niet voor in de oude Keltische verhalen.
Waar komen deze dieren dan wel vandaan?
- De Eenhoorn is een dier uit de Griekse, Turkse, Noord Afrikaanse, Indiase en Aziatische mythologie en komt niet voor in de oude Keltische verhalen,
logischer wijze daarom dus ook niet in de verhalen rond de Godin Brigid en ook niet rond de jaarfeesten.
De eenhoorn symboliseerd strijdlust en dapperheid, in het Christendom zuiverheid en maagdelijkheid.
(Bronnen: Gerritsen Blz.12, 18, 23, 26, 161, Abe de Verteller.nl, Historianet.nl, isGeschiedenis.nl en Wikipedia)
- De Feniks komt voor in de oude Egyptische, Griekse en Chineze mythologie. De Feniks komt niet voor in de Keltische verhalen, dus ook niet rond de Godin Brigid
en niet rond de jaarfeesten. De Feniks symboliseerd herrijzenis en onsterfelijkheid.
(Bronnen: Littleton Blz.30, 396, 402, Cultureelwoordenboek.nl, Historianet.nl, Wikipedia)
- Een Selkie is een mythisch wezen; een zeehond die op land z'n huid kan afleggen en de vorm van een mens aanneemt.
De Selkie komt voor in de Schotse, Ierse en Faeroër mythologie en iets vergelijkbaars ook in de IJslandse mythologie.
De naam Selkie komt van het Oudschotse 'selich', dat van het Oudengelse 'seohl' stamt, wat zeehond betekend.
Een Selkie is dus een waterwezen, ik ben geen associaties tussen een Selkie en een jaarfeest tegen gekomen,
dus ook niet met midzomer; een vuurfeest. Er zijn ook geen associaties tussen Selkies en de Godin Brigid.
Ik vond wel een connectie met de zeegod Manannán
en met Sint Mochua, die van een zeehond vier zalmen als voedsel kreeg
toen hij honger leed.
(Bronnen: Mac Coitir Blz.199-203 en Wikipedia)
- De Draak komen we in veel mythologiën tegen; in Azië, Arabië, Afrika, Amerika, en in Europa ook in de Keltische mythologie.
De draak had in voor-Christelijke tijden in Europa vaak een positieve betekenis: de draak bood vaak bescherming.
Hoewel de draak soms vleugels heeft vinden we de draak meestal in een grot, wat het tot een aarde-wezen maakt.
In de Noordse mythologie vinden we de draak Nidhogg, die aan de wortels van de wereldboom Yggdrasil knaagt.
Sint Petroc van Padstow zou in de zesde eeuw een draak genezen hebben van een verwond oog. Fijn om te lezen dat er ook heiligen waren die een draak geholpen hebben. Er zijn geen oude verhalen waarin zowel een draak als Brigid voorkomt en ook een connectie tussen de draak en een jaarfeest ben ik niet tegengekomen.
(Bronnen: Sellner Blz.177-178, Abe de Verteller.nl, Historianet.nl en Wikipedia: Draak, Nidhogg)
Brigid's dieren
We zien een groep dieren zoals koeien, varkens en schapen die de Godin Brigid in verband brengen met alle bevolkinglagen.
Daarnaast zijn er dieren die in verband gebracht worden met het feest van Brigid; Imbolc. Dat zijn schapen, de scholekster, de vlasvink, de veldleeuwerik en zwanen die allemaal verbonden zijn met Imbolc.
Ook slangen zijn indirect met de Godin Brigid verbonden omdat ze rond Imbolc tevoorschijn komen omdat het dan wat warmer begint te worden.
De Smelt en de wolf/vos zijn niet zozeer met de Godin Brigid verbonden maar komen voor in wonderverhalen rond Sint Brigid.
De eenhoorn en de fenix komen helemaal niet in de Keltische verhalen voor, dit zijn mythische dieren uit Griekse, Arabische, Noord-Afrikaanse en Aziatische literatuur. In een cursus die ik vorig jaar volgde werd de eenhoorn gekoppeld aan Imbolc als symbool voor de maagdelijke Brigid (maagd-moeder-crone). Doch Imbolc betekend 'in de buik', 'zwangerschap' de eerste lammetjes worden geboren, die eerste verse schapenmelk kan gedronken worden; Oimelc, zogen. De natuur vertoond juist de eerste zwangerschaps kenmerken en geeft geboorte aan de eerste lammetjes, sneeuwklokjes en verse kruiden...
