Imbolc

Van de acht jaarfeesten is voornamelijk Imbolc met Brigid verbonden.
Imbolc is zowel het feest van de Godin Brigid als later ook van Sint Brigid.
Imbolc wordt voor het eerst genoemd in het vroeg middeleeuwse Ierse verhaal (8ste-10de eeuw) genaamd de "Tochmarc Emire" ^{(= The Wooing Of Emer)}.
De hoofdpersoon "Emer" noemt Imbolc in dit verhaal het begin van de lente, de tijd wanneer de eerste ooien (schapen) gemolken worden.
Imbolc gold als een belangrijke tijdsmarkering, wat te zien is aan de oriëntatie van oude cultusplaatsen. Bijvoorbeeld in Meath (Ierland) is de binnenste ruimte van de Dumha na nGiall precies gericht in de richting van de opkomende zon met Imbolc als ook tijdens Samhain.
De datum van 1 februari als het begin van de lente in Ierland gaat zo'n 7000 jaar terug, dus ver vóór de Kelten.
Met Imbolc begint de natuur tot leven te komen; het centrale thema van Imbolc is de vruchtbaarheid van de schapen en de voedzaamheid van hun eerste melk voor de eerste lammetjes van het jaar die dan worden geboren.
De vogels zouden vanaf Imbolc beginnen te zingen en te paren; Zwanen beginnen aan hun trek naar hun broedgebieden, het brengt geluk wanneer men de Vlasvink of de Veldleeuwerik hoort fluiten met Imbolc en sneeuwklokjes en andere kruiden beginnen te groeien.
Imbolc zou van 'i' en 'mbolg' komen en betekend 'in de buik', in de buik van de Godin; het land.
Imbolc/Imbolg betekend dan ook 'bevalling'.
Een oudere naam voor dit feest is 'Oimelc' wat letterlijk schapenmelk betekend; melk van een 'oi', in het Nederlands 'ooi', een vrouwtjes schaap. 'Oimelc/Oimelg' betekend zogen, melk geven.
Imbolc staat dus voor zwangerschap in de natuur en daarmee de eerste melk die gezoogd wordt; het leven keert terug na de winter! De hele natuur staat in het teken van voortplanting rond Imbolc! Het oude voor-Christelijke Imbolc stond in het teken van moederschap bij zowel dieren als bij de mensen.
Met Imbolc ging men met een beeld van de Godin Brigid driemaal rond de akker om deze zodoende gereed te maken voor het zaaien. Dergelijke rondgangen moesten de vruchtbaarheid van de akker stimuleren en beschermen tegen onheil zoals ziekten van de gewassen en ongunstig weer. Er werd rondom de akker geploegd en in de door de ploeg onstane voor werden dan pleng- en spijsoffers gebracht. De vruchtbare oogst van het vorige jaar bracht op die manier diens levenskracht weer over op de aarde voor een nieuwe oogst. Je zou kunnen zeggen dat de maagdelijk aarde met Imbolc zodoende ritueel bevrucht werdt ter voorbereiding van het daadwerkelijke zaaien dat vaak pas in maart begon  (zie Almanac.com).
Het woord Imbolc zou volgens sommigen ook van een oudere Indo-europese woordstam kunnen stammen: "Hmelg", wat zuiveren betekend. Doch volgens Ronald Hutton is deze duiding speculatief. Interessant is wel dat de Romeinse naam voor de maand "Februari" van het Latijnse Februa ook 'zuivering' betekend. Omdat het weer rond Imbolc zachter werd kon men wel het huis voor het eerst weer eens lekker luchten en was het tijd voor een grote schoonmaak. Omdat Brigid met Imbolc langs zou komen werd het huis bovendien ook gereinigd voor haar bezoek. Reiniging is dus zeker wel verbonden met Imbolc.
(Bronnen:  Daimler Blz.41-42, 87,  Hutton Blz.134-135,  Knowles Blz.31,  Leitch Blz.25,  Ó Catháin Blz.8-9, 13-14, 28-30,  Ó hÓgáin Blz.51,  Patter­son Blz.129, 132,  Weatherstone Blz.77,  Weber Blz.145-146,  Wright Blz.28, 83-87, 92  en Wikipedia:  Imbolc  &  Schaap).

Lughnasa

Hoewel de meeste verhalen rond Brigid haar feestdag Imbolc vermelden, zijn er ook enkele verhalen die Brigid ook met Lughnasa in verband brengen. Het betreft hier verhalen rond Sint Brigid waarin mogelijk echo's van een voor-Christelijke periode doorklinken. Sint Brigid werdt betrokken bij een gerechtelijk geschil tijdens Lughnasa waarbij ook Sint Patrick betrokken was; een van zijn priester werd beschuldigt de vader te zijn van een kind. Sint Brigid gaf hierbij een gerechtelijke uitspraak waarbij iedereen tevreden was; mogelijk een echo van de Godin Brigid die met de rechtspraak verbonden was.
Met Lughnasa is het tevens gebruikelijk om heilige bronnen te bezoeken, hoewel een Christelijk gebruik kan dit naar voor-Christelijke gebruiken verwijzen. Veel heilige bronnen zijn aan de Godin Sint Brigid gewijd.
De verbinding tussen Brigid en Lughnasa is dus wat indirect. Lughnasa is immers het feest dat door de God Lugh is ingesteld ter ere van het offer van zijn pleegmoeder de Godin Tailtiu, die zichzelf opgeofferd had opdat het land vruchtbaar zou zijn voor haar volk. Naast een oogstfeest is Lughnasa dus ook een begravenisviering om de Godin Tailtiu te eren.
(Bronnen:   Daimler Blz.48-49,  Ó Catháin Blz.3-4, 27,  Patterson Blz.144,  Jaarfeest.nu/Lughnasa).

Beltane & Samhain

In Schotland wisselen de Godin Brigid en de Godin Cailleach elkaar af rond Samhain en Beltane, waarbij de Godin Brigid vanaf Beltane over de lichte periode heerst en de Godin Cailleach vanaf Samhain over de donkere periode. De jaarfeesten Beltane, Midzomer, Lughnasa en Mabon vallen dan onder de heerschappij/invloed van Brigid en de jaarfeesten Samhain, Yule, Imbolc en Ostara onder de heerschappij/invloed van de Cailleach.
Een moderne variatie hierop zijn de afwisselende heerschappijen van Koning Hulst en Koning Eik rond de winter- en zomerzonnewendes.

De Cailleach houdt Brigid dan gevangen in haar hal onderin de berg Ben Nevis, de hoogste berg van Schotland. Brigid werdt hier gedwongen hard te werken. De reden dat de Cailleach Brigid gevangen hield was omdat haar zoon Angus verliefd was geworden op Brigid nadat hij haar in een droom had gezien. In tegenstelling tot zijn moeder de Cailleach was Angus een vriendelijke, warme persoonlijkheid. Tijdens de wintermaanden verbleef Angus niet bij z'n moeder maar op het Groene eiland van het Westen; ook wel bekend als het Eiland van de Jeugd (Ierland). Angus vraagt de koning van dit eiland naar de vrouw die hij in zijn droom zag, waarop de koning aan Angus verteld dat het Brigid is. Angus gaat op zoek naar Brigid en weet haar uiteindelijk te vinden en te bevrijden op 1 februari; een vreugdevolle dag die sindsdien Brigid's dag zou zijn.
De Cailleach laat het daar echter niet bij zitten en gaat achter het koppel aan. Uiteindelijk komt de Cailleach op het Eiland van de Jeugd aan waar ze het koppel vindt. Doch de Cailleach kan het niet van het koppel winnen. Met Beltane zouden Brigid en Angus dan met elkaar huwen.
Nadat de Cailleach zich met de wateren van het Eiland der Jeugd verfrist heeft, blijkt ze zichzelf verjongt te hebben en getransfomeert te zijn naar een jonge maiden. In sommige verhalen zijn Brigid en de Cailleach twee gezichten van dezelfde Godin in verschillende fases.
(Bronnen: Biltcliffe Blz.68,  Daimler Blz.32-33,  Ó Duinn Blz.131,  d'Este & Rankine Blz.61-67,  McHardy Blz.52-57,  Weber Blz.147-148,  Wright Blz.85  en  Abe de Verteller).

De acht jaarfeesten

Imbolc is dus Brigid's jaarfeest, de andere bovengenoemde jaarfeesten hebben meer te maken met het overdragen van het stokje; de veranderingen van de seizoenen waarbij Brigid voor de vruchtbare, overvloedige seizoenen staat en de Cailleach voor de donkere, onvruchtbare periode van het jaar.
De jaarfeesten Imbolc en Lughnasa staan tegenover elkaar op het jaarwiel; een half jaar van elkaar verwijderd. Hetzelfde geld voor Beltane en Samhain, samen vormen deze vier jaarfeesten een gelijkbenig kruis.
Men zou Brigid in haar hoedanigheid als dochter (mensen zonder vee, bezitlozen) kunnen koppelen met Imbolc, als echtgenote (rechtspraak) aan Beltane, als moeder (herbergierster) met Lughnasa en als crone, als de Cailleach met Samhain.  (Zie ook: Breen Blz.59-62,  Ó Duinn Blz.131,  Weber Blz.149)

In de oude teksten hierboven genoemd liggen deze koppelingen echter toch anders, daar zien we Brigid de echtgenote (rechtspraak) verbonden met Lughnasa en is Imbolc niet zozeer verbonden met Brigid de dochter (zonder vee) maar met schapen en lammetjes, de eerste melk. Een koppeling met Brigid als baby/kind zou beter passen. Imbolc / Oimelc staat immers voor zwangerschap en zogen. Een koppeling van Imbolc met Brigid als baby/kind voelt natuurlijker.
In de oude verhalen en tradities maakte men met Imbolc een zogenaamde Bhrideog popje; wat kleine Brigid betekend. Dit Bhrideog popje, ook wel Biddy genoemd, aangekleed met baby-kleertjes werd door kinderen van huis naar huis gedragen. Men maakte van stro ook een soort wiegje, baby bedje; Brigid's bed.
Met Beltane is Brigid dan een jonge vrouw (maagd), rijp voor het huwelijk; de Bábóg. Met Lughnasa is Brigid de Moeder, de Vrouwe van de oogst en met Samhain de oude vrouw; de Cailleach.
(Bronnen: Daimler Blz.43-44,  Hutton Blz.136,  Kissane Blz.264-267,  Ó Catháin Blz.17-18, 222,  Ó Duinn Blz.131,  Wright Blz.109-117,  DSPNS.ie - Bhrideog)

Deze connecties tussen Brigid en de jaarfeesten komen we dus tegen in de oude verhalen en tradities:

• Samhain ‑ crone (moeder?, herbergierster)
• Imbolc ‑ baby/kind
• Beltane ‑ dochter (maagd, mensen zonder vee)
• Lughnasa ‑ moeder (herbergierster) of echtgenote (rechtspraak).

Dan zijn dus de drievoudige Brigid's in de vorm van dochter - echtgenote - moeder niet echt helemaal aan de jaarfeesten te koppelen, zonder dan of de echtgenote (rechtspraak) bij Lughnasa weg te laten, of de moeder (herbergierster) weg te laten danwel als crone te zien; een herbergierster in de Andere Wereld, wat dan weer niet klopt met de oude verhalen.

De hoedanigheden van de Godin Brigid als dochter - echtgenote - moeder zijn dus niet eenvoudig te koppelen aan de jaarfeesten. Een dergelijke koppeling voelt kunstmatig en geforceerd aan en lijkt niet vanuit de oude verhalen te komen, maar eerder uit de wens om de verschillende levensfases van de Godin Brigid aan het jaarwiel te koppelen.
Hierbij gaat men er aan voorbij dat de drievoudige Godin Brigid gelijktijdig als dochter, echtegenote en moeder bestaat en dat er ook een drievoudige Godin Brigid als drie zussen genoemd wordt in de oude teksten.
In de oude teksten waarin de drievoudige Godin Brigid als moeder, echtgenote en dochter beschreven worden hebben dezen ook ieder hun eigen domein: de Moeder Brigid is herbergierster, de Echtgenote Brigid is verbonden met de rechtspraak en de Dochter Brigid is verbonden met de mensen zonder vee. Deze drie facetten bestaan allemaal tegelijkertijd en zijn hier geen opeenvolgende levensfase's van de Godin Brigid.
De enige echt sterke verbindingen van de Godin Brigid met de jaarfeesten is dus met Imbolc en met de afwissling van de invloed van de Godin Brigid en de Cailleach met Beltane en Samhain.

Het jaarwiel rond met Brigid

Wanneer je vanuit de oude mythologie de Godin Brigid wil koppelen aan de acht jaarfeesten dan gaat dat dus niet heel erg goed lukken. Men gaat dan al de fout in door Brigid als dochter of maagd te koppelen aan Imbolc; een jaarfeest in het teken van zwangerschap en zogen. Beetje vreemde combinatie met maagdelijkheid. In de oude Ierse tradities maakt men met Imbolc een Bhrideog; een popje gekleed in babykleertjes; de jonge baby Brigid voorstellende.
De maagdelijke dochter past dus beter bij Beltane, waar ze mogelijk haar toekomstige partner ontmoet. In de oude Ierse verhalen huwt Brigid tijdens Beltane met Angus, dus Brigid de 'maagdelijke' dochter is vanuit de oude tradities verbonden met Beltane.
Vanuit de verhalen rond Sint Brigid zouden we de echtgenote Brigid (rechtspraak) kunnen verbinden met Lughnasa, hoewel andere oude verhalen juist de moeder Brigid (herbergierster) met Lughnasa verbinden.
De oude Godin Brigid of de Cailleach is verbonden met Samhain, doch in de oude verhalen zien we geen koppeling met de Moeder Brigid (herbergierster) met Samhain, in haar moedervorm wordt ze gekoppeld aan Lughnasa.
Andere jaarfeesten zoals Ostara en Mabon zijn van veel latere datum en hebben geen connectie met de Godin Brigid vanuit de oude teksten en mythologiën. Het jaarwiel rond met de Godin Brigid levert dus vanuit de oude teksten enige problemen op.

Wie toegewijd is aan de Godin Brigid kan deze Godin natuurlijk wel tijdens vieringen bij ieder jaarfeest betrekken.
 (zie bijvoorbeeld in The Goddess Brigid - Russell Knowles)