In het oude Ierland, Schotland, Wales en Engeland moest de koning ritueel huwen met de souvereine Godin van het land alvorens hij het koningschap op zich kon nemen.
Iedere souvereine Godin kon deze bruid, 'bride' van de koning zijn, hiermee werd echt niet alleen de
Godin Brigid aangeduid.
Het
heilige huwelijk van de koning met de souvereine Godin was een éénmalig ritueel om het koningsschap te bevestigen.
De koning moest zich rond zijn kroning en koningsschap aan allerlei
voorschriften houden, ook een koning was gebonden aan regels. Mocht de koning geen voorspoed voor zijn volk brengen, dan kon hij worden afgezet.
De Godin evenals haar partner; de koning, waren gezamenlijk verantwoordelijk voor de vruchtbaarheid en voorspoed van het land.
Een tekst uit de twaalfde eeuw beschrijft dat een onderdeel van
de rituelen rond dit
heilige huwelijk met de Godin van land bestond uit sex met een witte merrie, die vervolgens werd geofferd.
Volgens Green en Ó hÓgáin zou deze geslachtsdaad van de koning met een witte merrie niet letterlijk maar symbolisch ritueel zijn opgevoerd
(Green Blz.187,
Ó hÓgáin 1999 Blz.174).
De koning dronk een bouillon getrokken van het vlees van deze witte merrie en ook de aanwezige onderdanen aten van het vlees.
De keuze voor een witte merrie is gebaseerd op het gegeven dat paarden symbolisch souvereiniteit voorstellen bij de oude Kelten,
en daarmee verbonden waren met, danwel symbool stonden voor een souvereine Godin.
Godinnen die met witte paarden geassocieerd werden waren o.a.
Epona,
Rhiannon
en
Macha.
Na
het heilige huwelijk met de Godin nam de koning een ritueel bad en klede zich in het wit. Vervolgens moest hij bloodvoets in een uit steen gehouwen
voetafdruk staan en/of op een stenen troon gaan zitten om zijn koningsstaf in ontvangst te nemen.
(Bronnen:
Daimler Blz.18,
Green 1992 Blz.187-189, 204-206,
Hamilton & Eddy Blz.28-31, 46-47,
Hutton 1993 Blz.172-175,
McCone Blz.108, 110, 112-113, 118, 120,
Ó hÓgáin 1999 Blz.133-134, 166, 174,
Ó hÓgáin 2006 Blz.301-302,
ConO'Neill.com
en Wikipedia).
Een heilige bron bij
Tobar an Duin zal als ritueel bad
gebruikt kunnen zijn. Het gebruik van een ritueel bad en inhuldiging op een stenen troon vond nog plaats in de vijftiende eeuw in de
Schotse Hebriden door de Macdonald's.
Een voorbeeld van een stenen voetafdruk vinden we bij
Fort Dunadd,
waar ook kunst en monumenten uit de Bronstijd zijn gevonden. Een stenen troon vinden we hier echter niet, het verhaal gaat dat die verplaatst is
naar
Scone en dat alle Schotse koningen vervolgens hier gekroond zijn.
Deze steen staat nu in Westminster Abbey en wordt nog steeds bij inhuldigingen gebruikt.
Een andere stenen troon waar een koning werd ingehuldigd vinden we bij
Tullaghoge Fort.
Helaas werd deze stenen troon in 1602 vernietigd door de troepen van Elizabeth I.
Er is nog wel een stenen troon te zien in het
Ulster Museum te Belfast.
(Zie: Hutton 1993 Blz.172-175).
Nevelen van Avalon
Nevelen van Avalon van Marion Bradley is een fantasy boek rond koning Arthur beschreven vanuit de kant van
de vrouwen en de priesteressen van Avalon. In dit overigens geweldige boek komen we o.a. het verhaal tegen dat de Koning met
Beltane met de Godin van het land huwt
en sex heeft met een priesteres. Dat klinkt natuurlijk beter als sex met een merrie, maar impliceerd daarmee een soort van eenmalige tempel-prostitutie
(Zie Budin Blz.17).
In het materiaal van
een cursus die ik volgde las ik dat het
heilige huwelijk van de koning met de Godin gerepresenteerd door
een priesteres jaarlijks met
Beltane bekrachtigt zou moeten worden. Ik heb echter geen enkele aanwijzing gevonden dat koningen dit jaarlijks moesten herhalen.
De Koning was verplicht om bepaalde rituelen te doorlopen om koning te kunnen worden en een hoge priesteres zou dan verplicht zijn geweest dit heilige huwelijk te faciliteren.
Er is echter geen enkel bewijs dat priesteressen ooit een sexuele rol speelden in
het heilige huwelijk van een Koning met de Godin van het land en er is tevens geen
enkel bewijs dat priesteressen zich ooit bezighielden met tempelprositutie; dit bleek een interpretatie te zijn van mannen die hun eigen fantasie op hun
studie van de geschiedenis projecteerden.
Het Heilige Huwelijk
J.G. Frazer beschrijft in
De Gouden Tak hoe onze 'primitieve' voorvaderen op aandringen van priesters een religieuze plicht
hadden om tijdens
Beltane in de vorm van de meikoning en meikoningin de geslachtsdaad uit te voeren als magische handeling ter bevordering van de
vruchtbaarheid van het land.
Tevens hoor ik wel eens dat men met
Beltane massaal sex zou hebben en dat men vroeger hier vrijer in was.
Er zouden tijdens
Beltane zodoende vele zwangerschappen moeten zijn ontstaan, doch de geduldige arbeid van demografische historici
heeft na uitgebreid onderzoek uitgewezen dat er geen toename was van het aantal zwangerschappen rond
Beltane, binnen of buiten het huwelijk.
De meeste zwangerschappen ontstonden pas later in de zomer
(Zie Hutton 2001 Blz.229 en
Patterson Blz.128-129).
Wellicht dat dus alleen de meikoning en meikoningin rituele sex met elkaar hadden.
De meikoning en koningin zijn mensen vanuit het volk, in de door mij geraadpleegde bronnen werdt niet specifiek vermeld dat het om de koning van het land
zou moeten gaan. J.G. Frazer
(Blz.189) schrijft dan ook dat er geen
bewijzen zijn van een jaarlijkse ceremonie rond het
heilige huwelijk tussen een koning en een Godin, maar omdat de meikoning en meikoningin
dit wel jaarlijks zouden doen leek het hem analogisch gezien aannemelijk dat dit wel het geval zou kunnen zijn geweest.
Zijn analogiën voerden ons terug naar het Oude Griekenland, het Oude Egypte en het Oude Babylon, doch ik vond ze weinig overtuigend.
Nergens is duidelijk dat rol van de God of Godin door een beeld of ander symbool danwel door een priester/priesteres werd vormgegeven, schrijft
Frazer zelf ook
(Blz.191).
Frazer noemt o.a. als voorbeeld dat tijdens de grote mysteriën in september te
Eleusis de God Zeus met de Godin Demeter huwde,
ritueel vormgegeven door de opperpriester van Zeus en de opperpriesteres van Demeter.
Doch dit was een symbolisch ritueel, de priester had zichzelf met
dolle kervel
tijdelijk van zijn mannelijkheid beroofd. Er vondt derhalve geen geslachtsgemeenschap plaats gedurende dit symbolische ritueel.
De priester toont op een gegeven moment het resultaat van dit
Heilige Huwelijk; een korenaar; symbool voor een vruchtbare oogst.
In alle voorbeelden die Frazer noemt gaat het of om symbolische handelingen danwel dat de God of Godin
door een beeld vertegenwoordig werd. Nergens toont Frazer aan dat het
heilige huwelijk tussen een koning en de Godin door een
priesteres van de Godin daadwerkelijk met sex gefaciliteerd werd.
(Zie Budin & Tully Blz.,
Frazer Blz.183 e.v., 188 e.v. en blz.191-196).
Sumerië
In het oude Sumerië moest
de koning huwen met de souvereine Godin van het land; de
Godin Inanna, om koning te kunnen worden.
Dat was vrij uitzonderlijk aangezien we in de voorbeelden hierboven zagen dat het in Griekenland om een
heilig huwelijk tussen een God en een Godin ging,
ritueel vormgegeven door een priester en priesteres van de betreffende God en Godin. De
Godin Inanna neemt in de Sumerische godenwereld een
unieke plaats in doordat ze geen Goddelijke maar een menselijke partner heeft. Het
heilige huwelijk van een koning met de Godin Inanna gaf de koning
een goddelijke status. In oude Summerische teksten beschrijft men dat een koning daadwerkelijk sex zou hebben gehad met de
Godin Inanna.
Bovenop een
ziggurat was een ruimte met een leeg bed; de verblijfplaats van de God
of Godin voorstellende. Een koning bracht de nacht dan door in dit bed van
Inanna. In andere Summerische steden was het vaak niet de vorst
die in dit
heilige huwelijk betrokken was, maar huwde een stadsgod en een stadsgodin met elkaar
(Broekema Blz.373).
Hoewel sommige geleerden menen dat de rol van de
Godin Inanna in het heilige huwelijk met een koning ingevuld werd door een priesteres,
lezen we in de beschrijvingen van het
heilige huwelijk tussen een koning en de
Godin Inanna nergens dat de rol van de
Godin Inanna
ingevuld werdt door een priesteres, het is altijd de
Godin Inanna zelf die beschreven wordt.
De priesteres die dan de rol van de
Godin Inanna tijdens het
heilige huwelijk zou invullen was een zogenaamde Entu-priesteres ofwel
hoge-priesteres. Onder leiding van een Entu-priesteres leefden priesteressen bij elkaar in een soort van kloostergemeenschap en golden
als de aardse echtenotes van een God, met elkaar verbonden in een
heilig huwelijk, vergelijkbaar met hoe Christelijke nonnen zich als gehuwd
met Christus beschouwen. Aangezien deze priesteressen dus al gehuwd waren met een God, lijkt het onwaarschijnlijk dat een hogepriesteres de rol van
een Godin op zich zouden nemen in het
heilige huwelijk met een koning, ze was immers al gehuwd met een God.
Bovendien was de hogepriesteres vaak een dochter of zus van de koning en was incest in Sumerië niet gebruikelijk
om de koninklijke troonopvolging te garanderen. In de oude Sumerische teksten lezen we bovendien ook allerlei ongustige gevolgen wanneer
een Entu-priesteres en haar mede priesteressen zwanger zouden worden; ze leefden bovendien celibatair. Dat er in het
heilige huwelijk
tussen een koning en de
Godin Inanna daadwerkelijke sex zou hebben plaatsgevonden waarbij de rol van de Godin ingevuld werdt door een
priesteres is dus hoogst onwaarschijnlijk!
Het
heilige huwelijk tussen een koning en een Godin zou in het oude Sumerië wel iets jaarlijks zijn geweest dat met nieuwjaarsdag
ritueel symbolisch werd vormgegeven. Volgens Marten Stol
(Blz.400)
zou het
heilige huwelijk in het oude Sumerië echter weer niet iets jaarlijks te hoeven zijn geweest, maar iets dat alleen bij de
kroning gedaan werdt. In de door mij geraadpleegde studies heb ik geen enkele harde aanwijzing gevonden dat
er sprake was van een daadwerkelijke geslachtsgemeenschap tijdens het ritueel van het
heilige huwelijk van een koning met een Godin,
ingevuld door een priesteres. Niet in het oude Sumerië, niet in Griekenland en niet in de Keltische landen.
De hier beschreven symboliek rond het
heilige huwelijk in Sumerië werd overigens gedurende een korte
periode van zo'n 200 jaar zo beschreven, daarna zien we geen verwijzingen meer naar het
heilige huwelijk.
(Bronnen:
Broekema Blz.253, 367-387,
Budin Blz.17, 21-30,
Budin & Tully Blz.,
Stol Blz.395-400)
Het Heilige Huwelijk
Politiek en Religie waren innig met elkaar verbonden en vormden een onlosmakelijk geheel.
Het
heilige huwelijk gaat niet alleen om de vruchtbaarheid van het land maar ook om welvaart en voorspoed in ruimere zin.
Het gaat om de soevereiniteit van de koning; zijn rechten om koning te zijn. Het
heilige huwelijk van een koning met een Godin
vormde ook belangrijke goddelijke steun in conflicten met andere koninkrijken en in oorlogen.
Dat de koning met de Godin gehuwd is geeft aan dat de koning een directe ingang heeft bij de Godin en zodoende zijn invloed kan uitoefenen
en zich ook gesteunt weet door de Godin van het land. Mocht het niet goed gaan met het land, dan was de koning die steun blijkbaar kwijt
en kon hij afgezet worden.