Het Heilige Huwelijk met de Godin

In het oude Ierland, Schotland, Wales en Engeland moest de koning ritueel huwen met de souvereine Godin van het land alvorens hij het koningschap op zich kon nemen. Iedere souvereine Godin kon deze bruid, 'bride' van de koning zijn, hiermee werd echt niet alleen de Godin Brigid aangeduid.
Het heilige huwelijk van de koning met de souvereine Godin was een éénmalig ritueel om het koningsschap te bevestigen. De koning moest zich rond zijn kroning en koningsschap aan allerlei voorschriften houden, ook een koning was gebonden aan regels. Mocht de koning geen voorspoed voor zijn volk brengen, dan kon hij worden afgezet.
De Godin evenals haar partner; de koning, waren gezamenlijk ver­ant­woor­de­lijk voor de vruchtbaarheid en voorspoed van het land.

Een tekst uit de twaalfde eeuw beschrijft dat een onderdeel van de rituelen rond dit heilige huwelijk met de Godin van land bestond uit sex met een witte merrie, die vervolgens werd geofferd. Volgens Green en Ó hÓgáin zou deze geslachtsdaad van de koning met een witte merrie niet letterlijk maar symbo­lisch ritueel zijn opgevoerd (Green Blz.187,  Ó hÓgáin 1999 Blz.174).
De koning dronk een bouillon getrokken van het vlees van deze witte merrie en ook de aanwezige onder­danen aten van het vlees. De keuze voor een witte merrie is gebaseerd op het gegeven dat paarden symbolisch souvereiniteit voorstellen bij de oude Kelten, en daarmee verbonden waren met, danwel symbool stonden voor een souvereine Godin. Godinnen die met witte paarden geassocieerd werden waren o.a. Epona, Rhiannon en Macha.
Na het heilige huwelijk met de Godin nam de koning een ritueel bad en klede zich in het wit. Vervolgens moest hij bloodvoets in een uit steen gehouwen voetafdruk staan en/of op een stenen troon gaan zitten om zijn koningsstaf in ontvangst te nemen.
(Bronnen:  Daimler Blz.18,  Green 1992 Blz.187-189, 204-206,  Hamilton & Eddy Blz.28-31, 46-47,  Hutton 1993 Blz.172-175,  McCone Blz.108, 110, 112-113, 118, 120,  Ó hÓgáin 1999 Blz.133-134, 166, 174,  Ó hÓgáin 2006 Blz.301-302,  ConO'Neill.com  en  Wikipedia).

Een heilige bron bij Tobar an Duin zal als ritueel bad gebruikt kunnen zijn. Het gebruik van een ritueel bad en inhuldiging op een stenen troon vond nog plaats in de vijftiende eeuw in de Schotse Hebriden door de Macdonald's.
Een voorbeeld van een stenen voetafdruk vinden we bij Fort Dunadd, waar ook kunst en monumenten uit de Bronstijd zijn gevonden. Een stenen troon vinden we hier echter niet, het verhaal gaat dat die verplaatst is naar Scone en dat alle Schotse koningen vervolgens hier gekroond zijn. Deze steen staat nu in Westminster Abbey en wordt nog steeds bij inhuldigingen gebruikt. Een andere stenen troon waar een koning werd ingehuldigd vinden we bij Tullaghoge Fort. Helaas werd deze stenen troon in 1602 vernietigd door de troepen van Elizabeth I.
Er is nog wel een stenen troon te zien in het Ulster Museum te Belfast.
(Zie:  Hutton 1993 Blz.172-175).


Nevelen van Avalon


Nevelen van Avalon van Marion Bradley is een fantasy boek rond koning Arthur beschreven vanuit de kant van de vrouwen en de priesteressen van Avalon. In dit overigens geweldige boek komen we o.a. het verhaal tegen dat de Koning met Beltane met de Godin van het land huwt en sex heeft met een priesteres. Dat klinkt natuurlijk beter als sex met een merrie, maar impliceerd daarmee een soort van eenmalige tempel-prostitutie  (Zie Budin Blz.17).
In het materiaal van een cursus die ik volgde las ik dat het heilige huwelijk van de koning met de Godin gerepresenteerd door een priesteres jaarlijks met Beltane bekrachtigt zou moeten worden. Ik heb echter geen enkele aan­wijzing gevonden dat koningen dit jaarlijks moesten herhalen.
De Koning was verplicht om bepaalde rituelen te doorlopen om koning te kunnen worden en een hoge priesteres zou dan verplicht zijn geweest dit heilige huwelijk te faciliteren. Er is echter geen enkel bewijs dat priesteressen ooit een sexuele rol speelden in het heilige huwelijk van een Koning met de Godin van het land en er is tevens geen enkel bewijs dat priesteressen zich ooit bezig­hielden met tempelprositutie; dit bleek een interpretatie te zijn van mannen die hun eigen fantasie op hun studie van de geschiedenis projecteerden.


Het Heilige Huwelijk


J.G. Frazer beschrijft in De Gouden Tak hoe onze 'primitieve' voorvaderen op aandringen van priesters een religieuze plicht hadden om tijdens Beltane in de vorm van de meikoning en meikoningin de geslachtsdaad uit te voeren als magische handeling ter bevordering van de vruchtbaarheid van het land.
Tevens hoor ik wel eens dat men met Beltane massaal sex zou hebben en dat men vroeger hier vrijer in was. Er zouden tijdens Beltane zodoende vele zwangerschappen moeten zijn ontstaan, doch de geduldige arbeid van demo­gra­fische historici heeft na uitgebreid onderzoek uitgewezen dat er geen toename was van het aantal zwan­ger­schap­pen rond Beltane, binnen of buiten het huwelijk. De meeste zwan­ger­schap­pen ontstonden pas later in de zomer  (Zie Hutton 2001 Blz.229  en  Patterson Blz.128-129).
Wellicht dat dus alleen de meikoning en meikoningin rituele sex met elkaar hadden. De meikoning en koningin zijn mensen vanuit het volk, in de door mij geraadpleegde bronnen werdt niet specifiek vermeld dat het om de koning van het land zou moeten gaan. J.G. Frazer (Blz.189 schrijft dan ook dat er geen bewijzen zijn van een jaarlijkse ceremonie rond het heilige huwelijk tussen een koning en een Godin, maar omdat de meikoning en meikoningin dit wel jaarlijks zouden doen leek het hem analogisch gezien aannemelijk dat dit wel het geval zou kunnen zijn geweest.
Zijn analogiën voerden ons terug naar het Oude Griekenland, het Oude Egypte en het Oude Babylon, doch ik vond ze weinig overtuigend. Nergens is duidelijk dat rol van de God of Godin door een beeld of ander symbool danwel door een priester/priesteres werd vormgegeven, schrijft Frazer zelf ook (Blz.191). Frazer noemt o.a. als voorbeeld dat tijdens de grote mysteriën in september te Eleusis de God Zeus met de Godin Demeter huwde, ritueel vormgegeven door de opperpriester van Zeus en de opperpriesteres van Demeter. Doch dit was een symbolisch ritueel, de priester had zichzelf met dolle kervel tijdelijk van zijn mannelijkheid beroofd. Er vondt derhalve geen geslachts­gemeen­schap plaats gedurende dit symbolische ritueel. De priester toont op een gegeven moment het resultaat van dit Heilige Huwelijk; een korenaar; symbool voor een vruchtbare oogst.
In alle voorbeelden die Frazer noemt gaat het of om symbolische handelingen danwel dat de God of Godin door een beeld vertegenwoordig werd. Nergens toont Frazer aan dat het heilige huwelijk tussen een koning en de Godin door een priesteres van de Godin daadwerkelijk met sex gefaciliteerd werd.
(Zie Budin & Tully Blz.,  Frazer Blz.183 e.v., 188 e.v. en blz.191-196).


Sumerië


In het oude Sumerië moest de koning huwen met de souvereine Godin van het land; de Godin Inanna, om koning te kunnen worden. Dat was vrij uitzonderlijk aangezien we in de voorbeelden hierboven zagen dat het in Griekenland om een heilig huwelijk tussen een God en een Godin ging, ritueel vormgegeven door een priester en priesteres van de betreffende God en Godin. De Godin Inanna neemt in de Sumerische godenwereld een unieke plaats in doordat ze geen Goddelijke maar een menselijke partner heeft. Het heilige huwelijk van een koning met de Godin Inanna gaf de koning een goddelijke status. In oude Summerische teksten beschrijft men dat een koning daadwerkelijk sex zou hebben gehad met de Godin Inanna. Bovenop een ziggurat was een ruimte met een leeg bed; de verblijfplaats van de God of Godin voorstellende. Een koning bracht de nacht dan door in dit bed van Inanna. In andere Summerische steden was het vaak niet de vorst die in dit heilige huwelijk betrokken was, maar huwde een stadsgod en een stadsgodin met elkaar  (Broekema Blz.373).
Hoewel sommige geleerden menen dat de rol van de Godin Inanna in het heilige huwelijk met een koning ingevuld werd door een priesteres, lezen we in de beschrijvingen van het heilige huwelijk tussen een koning en de Godin Inanna nergens dat de rol van de Godin Inanna ingevuld werdt door een priesteres, het is altijd de Godin Inanna zelf die beschreven wordt.
De priesteres die dan de rol van de Godin Inanna tijdens het heilige huwelijk zou invullen was een zogenaamde Entu-priesteres ofwel hoge-priesteres. Onder leiding van een Entu-priesteres leefden priesteressen bij elkaar in een soort van kloostergemeenschap en golden als de aardse echtenotes van een God, met elkaar verbonden in een heilig huwelijk, vergelijkbaar met hoe Christelijke nonnen zich als gehuwd met Christus beschouwen. Aangezien deze priesteressen dus al gehuwd waren met een God, lijkt het onwaar­schijn­lijk dat een hogepriesteres de rol van een Godin op zich zouden nemen in het heilige huwelijk met een koning, ze was immers al gehuwd met een God. Bovendien was de hogepriesteres vaak een dochter of zus van de koning en was incest in Sumerië niet gebruikelijk om de koninklijke troonopvolging te garanderen. In de oude Sumerische teksten lezen we bovendien ook allerlei ongustige gevolgen wanneer een Entu-priesteres en haar mede priesteressen zwanger zouden worden; ze leefden bovendien celibatair. Dat er in het heilige huwelijk tussen een koning en de Godin Inanna daadwerkelijke sex zou hebben plaatsgevonden waarbij de rol van de Godin ingevuld werdt door een priesteres is dus hoogst onwaarschijnlijk!
Het heilige huwelijk tussen een koning en een Godin zou in het oude Sumerië wel iets jaarlijks zijn geweest dat met nieuwjaarsdag ritueel symbolisch werd vorm­ge­geven. Volgens Marten Stol  (Blz.400)  zou het heilige huwelijk in het oude Sumerië echter weer niet iets jaarlijks te hoeven zijn geweest, maar iets dat alleen bij de kroning gedaan werdt. In de door mij geraadpleegde studies heb ik geen enkele harde aanwijzing gevonden dat er sprake was van een daad­werkelijke geslachts­gemeenschap tijdens het ritueel van het heilige huwelijk van een koning met een Godin, ingevuld door een priesteres. Niet in het oude Su­merië, niet in Griekenland en niet in de Keltische landen. De hier beschreven symboliek rond het heilige huwelijk in Sumerië werd overigens gedurende een korte periode van zo'n 200 jaar zo beschreven, daarna zien we geen verwijzingen meer naar het heilige huwelijk.
(Bronnen:  Broekema Blz.253, 367-387,  Budin Blz.17, 21-30,  Budin & Tully Blz.,  Stol Blz.395-400)


Het Heilige Huwelijk


Politiek en Religie waren innig met elkaar verbonden en vormden een onlosmakelijk geheel. Het heilige huwelijk gaat niet alleen om de vruchtbaarheid van het land maar ook om welvaart en voorspoed in ruimere zin. Het gaat om de soevereiniteit van de koning; zijn rechten om koning te zijn. Het heilige huwelijk van een koning met een Godin vormde ook belang­rijke goddelijke steun in conflicten met andere koninkrijken en in oorlogen. Dat de koning met de Godin gehuwd is geeft aan dat de koning een directe ingang heeft bij de Godin en zodoende zijn invloed kan uitoefenen en zich ook gesteunt weet door de Godin van het land. Mocht het niet goed gaan met het land, dan was de koning die steun blijkbaar kwijt en kon hij afgezet worden.
Martin Roek      


This template downloaded form free website templates